K’ALMAXA OÇOPUŞİ MÇİPE MESAMADEPE

Arkabişi ğalepez k’almaxa p’çopumtt’aşi mupe bikomt?




Ar) 3i3i... K’almaxa 3i3iten içopen. Ar uça k’ancaz 3i3i mebok’idamt, ğaliz dolobotk’oçamt. Ala k’almaxa pçopare ya do pon3o oçopitna mot goyşaşamt. Pon3okti 3i3i ipxors.




Jur) 3k’ayiş bobola… Ğaliş kenayiz 3k’ayiş doloxe naren ç’ut’a kfalepe goktamt do tude muşiz na 3iraten ğork’o na bzop’ont ak’rebişi minyaturi na ren bobolape k’ancaz nok’idamt. Hemutenti k’almaxa diçopen. Ala pon3oti hamuşe mulun. Va içodu. Ançkarya na bzop’ont nostoneyi 3k’ayişi kapçati komulun ha gâyişe. Haşo k’almaxa oçopu dido menceloni dulya ren. 3k’ayişi bobola ok’orobu k’olayi varen. Çxomepek nipxornan, va gaçopenan.




Sum) Kfaş munt’uri. Hati ğalişi kfalepeşi tude noçabun. K’anca nokidamt.. K’almaxak mulun geçams. Ala xolo pon3o do ançkaryati komulun.




Otxo) Mamuliş toma… K’ancaz nok’oram.. 3k’ayişe ot’k’kome moyzdam. Ot’k’ome moyzdam. Hamuşe k’almaxa naçişinen. Majvarape va naçişinenan. Ala haşotenti k’almaxa oçopu menceloni dulya ren.




E mu p’aten?




Xut) Parpali… Oput’eşi bakkalik gamaçams. Parpalişi msfa steri ar msfa uğun. Parpalişi xua steri parça uğun. K’udelizti sum k’anca kuğun. Mot gogoçk’ondut’an. K’anca sole k’ele otk’oçaten do moyzdaten. Züyani skande k’ele moxtasen. K’ancati züyanişi tersişe otk’oçaten. 3k’ayi na uluşene va, 3k’ayi na muluşeniz otk’oçaten.. 3k’ariz dolotkoçaşi skande k’ele moyzdare do var dodginare. Dodginiyi geylams. Moyzdaşi msfas na nugamş şeyi ikten do 3k’ayiz na dololu doren parpaliz nugams. K’almaxak parpali dido k’ay u3ons. Hemuz heşo meçişun ki si toliten va ga3iren. “Drannk” ya do k’ancaz mat’en. Mat’aşi k’ap’ineri dulya mot ikomt do k’anca mot moyzdamt. Moyzdamttaşi kanca meçk’odun. Çxomiti imt’en. Mu vaten? K’almaxa sum k’ancaz gyak’ibinaşi daa var amt’inen. Tamo tamo moyzdaten, 3k’ayişen eşiğaten. He k’onari.




Ğaliz k’almaxa oçopu dido k’ay doma3onen.

Tkfati doga3onenani?




ALABALIK YAKALAMAYLA İLGİLİ UFAK HATIRLATMALAR

Arhavi’nin derelerinde alabalık yakalarken neler yaparız.




Bir) Solucan… Alabalık solucanla yakalanır. Bir siyah kancaya solucanı takarız, dereye atarız. Ama alabalık yakalayacağım diye sazan yakalarsanız şaşırmayın. Sazan da solucan yer.




İki) Su böceği. Derenin kenarında suyun içindeki küçük taşları çevirirsiniz ve altında göreceğiniz su böceği dediğimiz akrebin minyatürü olan böcekleri kancaya takarız. Onunla da alabalık yakalanır. Ama sazan da buna gelir. Bitmedi, Ançkarya dediğimiz tatlı su hamsisi de gelir bu yemeğe. Böyle alabalık yakalamak çok güç iştir. Su böceği toplamak kolay değildir. Balıklar yer, yakalayamazsınız.




Üç)Taş kurdu.. Bu da derenin taşlarının altına yapışır. Kancaya takarsınız. Alabalık gelir vurur. Ama yine sazan ve tatlı su hamsisi de gelir.




Dört) Horoz tüyü… Kancaya bağlarsın.Suya atarsın çekersin. Atarsın çekersin. Buna alabalık yetişebilir. Diğerleri yetişemez. Ama bu şekilde de alabalık yakalamak güç iştir.




E ne yapacağız?




Beş) Kelebek… Köy bakkalı satar. Kelebeğin kanadı gibi bir kanadı vardır. Kelebek gövdesi gibi parçası vardır. Kuyruğunda üç kancası vardır. Unutmayın. Kancayı hangi tarafa atacaksınız ve çekeceksiniz. Suyun akışı size doğru gelecek. Kancayı akışın tersine atacaksınız. Suyun gittiği tarafa değil, suyun geldiği tarafa atacaksınız.. Suya atınca kendine doğru çekeceksin ve durdurmayacaksın. Durdurdun mu batar. Çekince kanada benziyen şey döner ve suya düşmüş kelebeğe benzer. Alabalık kelebeği çok sever. Ona öyle yetişir ki sen gözünle göremezsin. “Drannk” diya kancaya çarpar. Çarpınca acele iş yapmayın ve kancayı çekmeyin. Çekerken kanca kopar. Balık da kaçar. Ne yapacaksınız? Alabalık üç kancayı ısırınca daha kaçamaz. Yavaş yavaş çekeceksiniz, sudan çıkaracaksınız. O kadar…




Derede alabalık yakalamayı çok seviyorum.

Siz de seviyor musunuz?