 |
| Resim yazısı ekle |
 |
| Mençuna Şelalesi |
MEVKİSİ ve KELİME ANLAMI:
Arılı köyü hudutları içerisinde olduğu bilinir. Fakat Küçükköy sakinleri de şelalenin kendilerine ait olduğunu iddia etmektedirler. Şelaleye bu adı kimin verdiği, bu adın nereden geldiği kesin olarak bilinmemektedir. Şelaleye tarafların karşılıklı olarak sahip çıkmaları nedeniyle adının “Mençuna” olduğu rivayet edilmektedir. Zira Lazca bir terim olan “Mençu” kelimesinin Türkçe karşılığıyla; pay sahibi, paydaş, hissedar, ortak, katılımlı, yanaşma anlamına geldiği, “na, la, ya, le, re ile yalın halde i” eklerinin sözcük sonunda kullanılması durumunda ise; yer, yurt veya yöreyi tanımladığını biliyoruz. (Örnek: Boğina, Limxanapuna, Kvalepuna, Kapistona, Oçvetela, Sirya, Opurmole, Omjore, Gonit-i, Çukalvat-i, Çarmat-i gibi…) Böylece; orijini Lazca bir söylem olan MençuNA’şi Geçaçxale adının tam tercümesi: Hisseli Yer, Katılmlı, Ortak Şelaledir. (Yukarıdan aşağıya sesbest düşüşle akan; Damsuyu-Çavlan-Çağlayan ve Şelale gibi su hareketlerine Lazcayla Geçaçxale denir.)
ULAŞIM:
Mençuna Şelalesine; Ortacalar köyüne ait tarihi Çifteköprü mevkisinden kuzey-doğu istikamete yönelip, Kamilet Vadisine doğru dere boyu 4 kilometrelik mesafe kat edildikten ve mevcut akarsuyun güneydoğu tarafına geçildikten sonra, 300–400 (dereden itibaren) metre rakımdaki dağlık ve ormanlık bölgeye yaya olarak tırmanılması sonucunda varılır. Dereden itibaren şelaleye normal yürüyüşle tespit edilen 1460 basamak adımının karşılığı olan 800–900 metre mesafe civarındadır.
Arhavi’nin en önemli tarihi mekânı olan Çifte Kemerköprü’nün yakınında bulunan bu şelale iç ve dış turizm için çok değerli tabiat varlıklarımızdandır. Şelale; kaynağını Arılı dağları sırtlarındaki üç küçük arktan ve yayla pınarları ile bölgede serbestçe akan çaylarının birleşmesi sonucunda oluşan sulardan sağlamaktadır.
Şelalenin fiziki görünümü tetkik edildiğinde, ilk etapta iki kademeli taraçadan meydana geldiği görülüyor. Birinci bölümde; 35 metre yükseklikten akan suyun hiçbir yere çarpmadan alt zemindeki taraçaya dökülmesiyle ilk kısa çavlan oluşur. Kayalık zemine çarpan suların toplanarak tekrar aşağı dökülmesi ile bu defa da 50 metre yükseklikten ikinci bir çavlan olarak kayalık tabana akar. Uzaktan bakıldığında bu iki kademeli, taraçalı çavlanların suları toplam 85 metre yükseklikten ve tek bir şelaleden düşüyormuş gibi algılanır. Şelaleden akan sular en dipte durulandığında 200 metrekare civarında ve yaklaşık olarak 1 metre derinlikte gölalanı oluşur. Şelaleden akan sular tabanda 1 metre yükseklikte ve 200 metrekare gölalanı oluşturur.
Sular, tabanın kayalık ve çanak şeklinde olması nedeniyle oluşan gölden taşarak 15-20 metre düzlem aktıktan sonra yamacın devamı durumundaki dere yatağına doğru hızla düşer. Mayıs ayı sonlarına doğru karların erimesiyle çavlan suyu normalinden çok daha gür durumdadır. Debisinin artmasıyla gölden dere yatağına kesintisiz hızlı su akışına uzak mesafeden bakıldığında; sanki üçüncü bir kademe varmış gibi görülür. Böylece Mençuna Şelalesi; 150 metre yükseklikten ve tek bir çağlayandan akıyormuş gibi insanda algı yanılması yaşatır.
Mayıs ve Haziran ayında karların erimesiyle suyun debisi normalin çok üzerine çıkar. Debinin yüksekliği neticesinde akan suyun çıkardığı gürültünün desibeli de aynı orantıda yüksek olur. Şelaleye çeşitli zorluklar sonucu varıldığında; görüntüsü haşmetli, seyir manzarası ile muhteşemdir. Çağlayandan kayalık zemine gün boyu hızla dökülerek çevreye saçılan sular, çiseyi andıran serpintiler oluşturur. Saçılan su zerreciklerin toz şeklinde insanların üzerine yağması özellikle güneşli günlerde yapay yağmurlama yapıldığı hissini uyandırır. Akabinde; bu zerreciklerinin üzerine güneş ışığının kırılması sonucu vadide gün boyu gök kuşağı oluşur. Özellikle bulutsuz yaz aylarında, gök kuşağını izleyebilmek Mençuna’da bir başka güzelliğe tanık olmak demektir.
Mençuna Şelalesinin çevresinde dinlenme ve etrafında seyir yerleri mevcuttur.
Ali İmdat ÖZÇAKMAK'ın "Dünden Bugüne Arhavi" adlı kitabından alınmıştır
Daha fazla fotoğraf için:Facebook/Arhavi Arkabi Hacişi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder